آیا نماز ظهر روز عاشورا توسط امام حسین(ع) در میدان نبرد که خطر جانی بسیار داشت عمل صحیحی بوده است؟ 

با توجه به این که امام  حسین (ع) امام معصوم است و از طرف خداوند به عنوان رهبر و راهنمای مسلمانان تعیین گردیده است. گفتار وکردارش حجت می باشد وبردیگران  لازم است که از حضرتش پیروی کنند و اعمال شرعی خود را از امام شان بیاموزند، می­فهمیم که، بدون تردید نماز امام (ع ) در ظهر عاشورا صحیح بوده است . افزون بر این امام و یارانش در میدان نبرد و در معرکه جنگ بودند و کاملا در معرض شهادت و خطر جانی قرار داشتند  و به هیچ وجه نمی­خواستند و صلاح نبود که از موضعشان دست برداشته و عقب نشینی کنند، پس چه بهتر که نماز را که وقتش رسیده بود در میدان نبرد اقامه نمایند تا به فیض این فریضه بزرگ الهی هم نایل آیند.

از طرفی چون دشمن به مردم این طور القا کرده بودند که حسین بن علی بر حکومت خروج کرده و او را به عنوان خارجی قلمداد کرده بودند شبهه این مطلب بود که برخی از طرفداران حکومت یزیدی که در کربلا برای کشتن آن حضرت گرد آمده­اند باور کرده باشند که حضرت واقعا خارجی و حتی مسلمان نیست لذا نماز آن حضرت در برابر دشمن و در حضور آنان این فایده را داشت که به دشمن بفهماند که ما مسلمان و اهل نماز هستیم تا بر جاهلانی که در صحنه نبرد عاشورا برای کشتن امام ع آمده بودند حجت تمام شود و نگویند ما رفتیم یک نفر آدم خارج از دین را کشتیم لذا وقتی که ابو ثمامه صائدی (صیداوی) وقت نماز ظهررا یادآوری کرد و خدمت امام عرضه داشت: یاابا عبدالله نفسی لک الفدءانی اری هولاء قد اقتربوا منک، ولاوالله لاتقتل حتی اقتل دونک ان شاءالله واحب ان القی ربی وقد صلیت هذه الصلاه التی دنا وقتها؛ یا اباعبدالله جانم به فدایت می­بینم این لشگر به جنگ با تو نزدیک شده­اند ولی قسم به خدا که توکشته نشوی تا من در خدمت تو کشته شوم و دوست دارم که این نماز ظهر را با تو بخوانم آنگاه خدای خود را ملاقات کنم. حضرت هم با تایید حرف این یار با معرفت وجان برکف، فرمود: یاد نماز کردی خدا تورا از نماز گزاران قرار دهد، و بعد فرمود از دشمن بخواهید تا از جنگ دست بردارند تا ما نماز بگزاریم .

در اینجا می­بینیم که امام(ع) برای اقامه نماز از دشمن می­خواهد که دست از جنگ بردارند تابه هنگام نماز ازخطر،جلو گیری شود.

ازسوی دیگر،نماز از ارکان دین است و پایه دین برنماز استوار می باشد.جهادهای پیامبر(ص) و نبرد­های علی(ع) و نهضت حسینی همه برای اقامه نماز و ایجاد رابطه بندگی میان خالق و مخلوق است.

امام حسین (ع) در عصر تاسوعا آن گاه که متوجه شد لشکر ابن سعد آماده شده است تا با سپاهیان سیدالشهدا نبرد کند، حضرت به برادرش عباس دستور داد: « یا عباس ! ارکب بنفسى أنت ـ یا أخى ـ حتى تلقاهم فتقول لهم: مالکم؟ و ما بدا لکم؟ و تسألهم عما جاء بهم؛

 برادرم ! جان من فدای تو، سوار شو و نزد اینان برو و به ایشان بگو: شما را چه شده است و چه می‌‌ خواهید؟ از سبب آمدن ایشان پرسش کن».

حضرت عباس رفت و بازگشت و به برادر خبر داد: می‌ گویند: یا با یزید بیعت کن و یا آمادة نبرد باش.

حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به برادر فرمود:

 «إرجع إلیهم فإن استطعت أن تؤخرهم إلى غدوه و تدفعهم عنّا العشیهْْ ، لعلّنا نصلّى لربّنا اللیلهْْ و ندعوه و نستغفره فهو یعلم أنّى کنتُ أحبُّ الصلاهْْ له و تلاوهْْ کتابه و کثرهْْ الدعاء و الإستغفار؛ به سوى آنان باز گرد و تلاش کن جنگ را به فردا واگذارى تا ما امشب را نماز بخوانیم، دعا کنیم و استغفار نماییم. خدا می‌‌ داند من از کسانى هستم که نماز و قرآن خواندن و زیاد دعا کردن و استغفار را دوست دارم».(1) از این گفتار و کردارهای پیشوایان دین پی می­بریم که نماز چه جایگاه خاصی در دین دارد و چه اهمیت و ویژگی­هایی در بین احکام الهی دارد، و امام حسین (ع) با خواندن نماز در ظهر عاشورا خواست به پیروانش یاد آوری کند که جهاد او برای حفظ دین بوده و شاخصه دینداری نماز است. لذا در زیارت آن حضرت آمده است : که «أشهد أنک قد أقمت الصلاهْْ ؛ شهادت می‌‌‌‌‌ دهم که تو (یعنى امام حسین (ع)) نماز را بر پا داشته اى ».

پی­نوشت­ها:

1. محمد دشتی، فرهنگ سخنان امام حسین(ع) ، ص 691 و 692.