بازدید امروز : 67
بازدید دیروز : 5
کل بازدید : 350717
کل یادداشتها ها : 64
آیا امام حسین(ع) دختری به نام «رقیّه» داشت؟
بیشتر مورخان و مقتلنویسان هنگام بیان فرزندان امام حسین(ع) به ذکر دو دختر به نامهای فاطمه و سکینه، بسنده کرده(1) و برخی نیز نام «زینب» را بدانها افزودهاند؛(2) و نامی از دختر خردسال برای امام حسین(ع) موجود نیست و نیز این جریان که هنگام اقامت کاروان اسیران در شام دختری خردسال از امام حسین(ع) در فراق پدر و هنگام مواجهه با سر بریده پدر جان داده باشد، به چشم نمیخورد؛ آری در برخی از منابع همانند کامل بهایی شرح حال این دختر کوچک و قصه جان سوز او در خرابه شام بیان شده است.(3)
برای وجود چنین دختری دو شاهد میتوان آورد:
شاهد اول: هنگامی که زینب(س) در کوفه با سر بریده امام حسین(ع) مواجه شد، اشعاری سرود که در ضمن آن آمده است: «ای برادرم! با فاطمه کوچک سخن بگو که نزدیک است قلبش تهی گردد».(4) که نشان از وجود چنین دختر خردسالی که در فراق پدر بیتاب بوده، دارد.
شاهد دوم: آوردهاند: امام حسین(ع) در آخرین لحظات حیات خویش، هنگام مواجهه با شمر، چنین فرمود:
الایا زینب یا سکینه! ایا ولدی! من ذایکون لکم بعدی؛ الا یا رقیه! یا امکلثوم! انتم ودیعه ربی، الیوم قد قرب الوعد.(5)
که در اینجا امام حسین(ع) نام رقیه را آورده است.
قدیمیترین منبعی که درباره دختر امام حسین در شام، اظهار نظر کرده است، عمادالدین طبری در «کامل بهایی» است؛ وی مینویسد: «دخترکی بود چهار ساله، شبی از خواب بیدار شد و گفت: پدر من حسین کجاست؟ این ساعت او را به خواب دیدم سخت پریشان، زنان و کودکان جمله در گریه افتادند و فغان از ایشان برخواست».(6) یکی از منابعی که عمادالدین طبری جریان را از او نقل کرده است، کتاب «الهاویه» نوشته دانشمند سنی به نام محمد بناحمد مأمونی است.
پینوشتها:
1- الارشاد، سلسله مؤلفات شیخ مفید، ج 2، ص 135، دارالمفید، بیروت،1414 هـ.
مناقب آل ابیطالب، ابن شهرآشوب، ج 4، ص 77، موسسه انتشارات علامه، چاپ علمیه قم.
اعلام الوری، طبرسی، ج 1، ص 478، موسسه آلبیت، چاپ اول، 1417 هـ.
نسب قریش، مصعب الزبیری، ص 59، دارالمعارف، قاهره چاپ سوم.
انساب الاشراف، بلاذری، ج 3، ص 1288، دارالفکر، بیروت، چاپ اول 1417 هـ.
تذکره الخواص، سبط بن جوزی، ص 249، موسسه اهل البیت، بیروت، چاپ اول، 1401 هـ.
2- کشف الغمه فی معرفه الائمه، الاربلی، ج 2، ص 38، تحقیق رسولی، تبریز، سوق مسجد الجامع.
3- نفس الهموم، شیخ عباس قمی، ص 415 و 416، انتشارات مکتبه الحیدریه، چاپ اول، 1379 ش.
الایقاد، شاه عبدالعظیمی، ص 179، تحقیق رضوی، منشورات فیروزآبادی، چاپ اول، 1411 هـ.
معالی السبطین، حائری، ج 2، ص 170، موسسه النعمان، بیروت، 1412 هـ.
منتهی الآمال، قمی، ج 1، ص 807، موسسه انتشارات هجرت، چاپ چهارم، 1411 هـ.
کامل بهائی، عمادالدین طبری، ج 2، ص 179، مکتبه المصطفوی.
4- « …یا اخی فاطمه الصغیره کلمّا فقد کاد قلبها ان یذوبا.( بحارالانوار، ج 45، ص 115؛ القندوزی، ینابیع الموده، ج 2، ص 421، انتشارات الشریف الرضی، چاپ اول 1371 ش).
5- موسوعة کلمات الامام الحسین، معهد تحقیقات باقرالعلوم، ص511، دارالمعروف، قم، 1415 هـ، چاپ اول؛ ینابیع المودة، ج 2، ص 416.
6- کامل بهایی، همان.